Stanowisko Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych po III Kongresie Kogeneracji

Konsekwencje agresji Rosji na Ukrainę oraz kwestie transformacji systemów ciepłowniczych to najważniejsze elementy, które wpłynęły na sektor elektrociepłowni w ostatnim roku. Sytuacja kryzysowa związana z wojną pokazała, że są obszary wrażliwe, których odpowiednie uregulowanie jest niezbędne, aby możliwe było dalsze funkcjonowanie jednostek wytwórczych, jak i skuteczne przeprowadzenie procesów inwestycyjnych. Jako Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, postulujemy konieczność podjęcia pilnych działań legislacyjnych i jednocześnie deklarujemy przedstawienie konkretnych rozwiązań, które docelowo wpłyną na bezpieczeństwo energetyczne Polski – zarówno w obszarze systemów ciepłowniczych, jak i krajowego systemu elektroenergetycznego.

Wskazujemy również, że jednym z najważniejszych problemów przedsiębiorstw energetycznych utrudniających transformację energetyczną, a nawet prowadzenie bieżącej działalności, jest brak środków finansowych na realizację inwestycji. W tym kontekście wyrażamy głębokie zaniepokojenie  brakiem możliwości przeniesienia przez Prezesa URE ogłoszonego po raz pierwszy w historii na poziomie wyższym niż 1,0 wskaźnika referencyjnego w taryfach wytwórczych dla jednostek kogeneracji oddanych do użytku przed 3 listopada 2010 r. Liczymy jednak na to, że problem ten został już dostrzeżony i przepisy rozporządzenia taryfowego dla ciepła zostaną w bliskiej perspektywie czasowej zmienione w tym zakresie.

Ostatni rok upłynął również pod znakiem intensywnych analiz skutków zaproponowanych rozwiązań legislacyjnych w ramach pakietu Fit for 55 oraz dokonania oceny ich wpływu na funkcjonowanie sektora elektrociepłowni, a także wypracowywania odpowiednich rekomendacji. W tym celu opracowana została przez ekspertów PTEZ analiza pt. Dekarbonizacja ciepłownictwa systemowego w Polsce w świetle pakietu Fit for 55. W ramach opracowanego na potrzeby analizy modelu i przeprowadzonych symulacji, stwierdzono, że spełnienie wymogów proponowanych w pakiecie Fit for 55 w kształcie przedłożonym przez Komisję Europejską w praktyce w Polsce będzie niemożliwe. Analiza potwierdziła, że niezbędne jest wprowadzenie zmian regulacyjnych w dokumentach pakietu Fit for 55, w szczególności w rewizji dyrektyw EED, RED i EPBD, które jednocześnie stanowią główne postulaty PTEZ w zakresie prac nad pakietem. Są to:

  • przesunięcie terminu wejścia w życie dodatkowego kryterium EPS270 dla wysokosprawnej kogeneracji do roku 2030 (EED),
  • wprowadzenie możliwości zakwalifikowania ciepła z energii elektrycznej z OZE jako ciepła z OZE (RED),
  • zmiana definicji efektywnego systemu ciepłowniczego uwzględniająca możliwość spełnienia jego kryteriów również w oparciu o wysokosprawną kogenerację lub uwzględnienie w niej specyfiki dużych systemów ciepłowniczych (EED),
  • umożliwienie zasilania nowych i modernizowanych budynków przez efektywny system ciepłowniczy, bez wskazywania konkretnych technologii, również od roku 2030 (EPBD).

Wprowadzenie proponowanych przez PTEZ zmian, poza wpływem na kształt systemów ciepłowniczych, zapobiegnie możliwości wystąpienia deficytów mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym, co ma szczególne znaczenie w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski.

Jako Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych wyrażamy przekonanie, że transformacja sektora ciepłownictwa systemowego z wykorzystaniem niskoemisyjnych jednostek kogeneracji jest niezbędna, aby osiągnąć założone cele polityki energetyczno-klimatycznej bez uszczerbku dla najważniejszych jej uczestników – konsumentów energii elektrycznej i ciepła.